Pubers zijn sowieso complexe wezens en maken je het soms heel lastig om relaxed te blijven. Ze hebben namelijk de neiging om dingen te rooskleurig te zien of juist te somber. In beide gevallen is het een kunst om niet in de valkuil van de superman te stappen. Dat je ze gaat overtuigen van het feit dat ze het te rooskleurig of te somber inzien. Terwijl ik weet dat supermannen bij pubers niet werkt: je geeft ze daarmee geen verantwoordelijkheid, ze gaan zich verzetten en ze leren niet van eigen fouten. Hoe ga je om met pubers?
Neem mijn dochter Mare van 14. Ze wil alles zelf doen. Ze kan er niet tegen als ik me met haar bemoei. Ze is alleen ook slecht in plannen. Als ze huiswerk moet maken maar een vriendin vraagt haar om iets leuks te gaan doen, zegt ze altijd ja. Ik zie dus steeds gebeuren dat ze niet genoeg tijd neemt om te leren. Ik weet ook dat ze het graag goed wil doen en daardoor op het laatste moment stress krijgt. Alleen als ik me ermee wil bemoeien wordt ze boos. Heel erg boos.
Hier wat (ongevraagde) tips om op de Geluksroute te blijven met pubers
- Vraag voor je de boel gaat oplossen aan je puber of hij hulp wil. Biedt geen ongevraagde hulp in de vorm van tips, dingen uit handen nemen of door hem ongevraagd te ontlasten. Als hij geen hulp wil, geef dan ook geen hulp. Hoe moeilijk dat ook is. Je kunt wel zeggen, dan hoor ik wel wanneer en hoe ik iets voor je kan doen.
- Zorg ook voor je eigen behoeftes. Geef je grenzen aan, bijvoorbeeld als je puber je telkens last minute vraagt hem te overhoren als je net iets anders wilde gaan doen.
Het kan zijn dat je merkt dat je al een beetje te ver bent gegaan. Je bent bijvoorbeeld geïrriteerd en vind dat je puber het allemaal verkeerd doet (je bent nu van de Superman valkuil in de Slachtoffer-plek beland)
Hoe stap je eruit of hoe blijf je uit je oordeel
- Je vindt van alles niet oké aan je puber, maar achter dat eigenwijze gedrag zit ook nog een kind met juiste intenties. Denk aan het puberbrein: Als puber word je regelmatig overmand door emoties: je hormonale en neuronale ontwikkeling maken het bijna onmogelijk om een stabiel leven te leiden. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de hersenen van adolescenten anders werken bij taken waarbij vooruit moet worden gepland, of impulsen moeten worden onderdrukt.
- Probeer een eerlijk gesprek met je puber te hebben. Bespreek eerlijk en rustig met je puber wat je ziet en wat dat met jou doet. Geef ook aan welk gedrag je graag wil zien. Zeg bijvoorbeeld: Ik merk dat ik het lastig vind dat jouw last-minute stress voor veel onrust zorgt en dat je niet goed plant. Ik word daar onrustig van en ga me dan meer met je bemoeien. Zullen we daar eens afspraken over maken?
Het kan ook zijn dat je in plaats van te gaan oordelen, vooral gaat klagen.
Hoe stap je eruit of hoe blijf je uit het arme-ik gevoel:
- Vraag jezelf af of je het gedrag van de puber kan veranderen, of dat je het moet accepteren of dat je weg kan gaan. Hierin een keuze maken is uit de mopperstand stappen. Als je het kunt veranderen: doe dat dan. Ga het gesprek aan, verzin iets om te kijken of je nog enige invloed uit kunt oefenen op je puber. Als dat niet kan, vraag je dan af of je dit gedrag kunt accepteren. En als je het niet kunt accepteren ga dan weg. Ga in een andere kamer zitten of kijk een andere kant op bijvoorbeeld. Ik merk zelf dat kiezen voor accepteren veel rust kan geven.
Wil je meer weten over de Superman en hoe je relaties relaxt houdt: lees dan het boek De Geluksroute of doe de online training.